Адамнан артық жәндік жаралмаған, Дейді жұрт: «Айуан жоқ иттен жаман». Бұл туралы менде бір бөтен ой бар, Анық ұқсаң, айтайын, достым, саған. Адамның айуаннан айласы мол, Қит етсе қиянатқа қояды қол. Мейірім, ынсап, ақ пейіл, адал еңбек – Бұл төртеуін кім қылса, шын адам сол. Қанеки, ондай адам, қай жерде бар? Көбінің сыртында бал, ішінде … Толығырақ «Адамнан артық жәндік жаралмаған»
Хазрет Әли құрма бақшасында таңнан кешке дейін еңбек етті де, кешқұрын түйесіне бір дорба құрма салып алып, үйіне қарай бет алды. Түйенің бұйдасын жәрдемшісі Қамбарға ұстатып, өзі алда келе жатты. Мәдина қаласына кіреберісте жолдың жағасынан бір аянышты дауыс шықты. Бір міскін қолын жайып: «Алла разылығы үшін, Алла разылығы үшін!» деп жалынып жатыр. Осы кезде хазрет … Толығырақ «Құрманы дорбасымен, дорбаны түйесімен бер!»
Хазрет Иса Пайғамбар (а.с.) бір күні көшеде келе жатып жап-жас жігіттің аппақ сақалды қарт кісіні тоқпақтап сабап жатқанын байқап қалады. Ұрғанымен қоймай жерге домалатып әрі тепкілейді, бері тепкілейді. Иса Пайғамбар (а.с.) араша түсу үшін жүгіріп қастарына жетіп барды. Барады да, жігітті тоқтатуға кірісе бастайды. Алайда осы тұста таяқ жеп жатқан қария таңқаларлық сөз айтты: «Тиіспеңіз, … Толығырақ «Әкеме жасағаным алдыма келді»
Дүниеге жоқтан бар болып келген соң адам баласы тәрбиемен адам болады. Адамзат былай тұрсын кез келген мақұлықтың тәрбиесі бар. Мысалы, мал өзінің хайуандық ісін істейді. Төлін де соған баулиды. Олардың тілі жоқ, тілі болса адамзатқа бағынбас еді. Адам үшін керегі барын, адамды қорғайтынын, сол жолда өлетінін де біліп тұрады. Түйені мініп келе жатып, жарға қарай … Толығырақ «Адам қайтсе адам болады?»
Біреуіміздікі жақсы, біреуіміздікі жетімсіз. Бала өсе келе негізге тартады. Негізіміз – тәрбиеміз, ата-анамыз, көрші-қолаңымыз. Тәртіпті, тәрбиелі бала жаманшылықтан аулақ жүреді. Ал тәрбиесіз бала тәртіпсіздікке, жаман іске үйір келеді, соған бейімделеді. Бала тәрбиенің жоқтығынан бұзылады. Халқымызда: «Жігіттің жігіті өз нәпсісіне ие болған» деген мақал бар емес пе? Нәпсі деген нәрсе, ол өзі бір қазыналы қоймаға ие … Толығырақ «Жігіттің жігіті»
Құнанбайды көзі көрген, онымен араласқан саяхатшы А. Янушкевичтің 1846 жылы жазған естелігінде былай деп суреттейді: «Құнанбай таңғаларлық төкпе шешен, тоқтамай жүретін сағат сияқты ертеңгі оянғаннан кейін ұйқыға кеткенше тыным жоқ, сөйлеумен болады. Қазақтар оған минут сайын келіп, кеңес сұрап жтады, ол болса ежелгі шешендер сияқты белін таянған күйі суырыла сөйлеп отырады». FacebookVKTwitterMail.ru
Бірде қолға түскен қарақшыларға Төле би бүй дейді: – «Келер кезек, өмір – біреу, кезек – екеу» деген осы, жігіттер! Кеше мені тұтқындап едіңдер, бүгін сендер қолға түстіңдер. Дүние кезек деген осы. Сендер шөліркеп келе жатқан жалғыз-жарымды тонайсыңдар. Елді зар жылатып, малын талайсыңдар. Біреудің бермесін тартып аласыңдар. Адал еңбек етпейсіңдер. Шөл далада қаңғырып, қатын жоқ, … Толығырақ «Төле бидің ұрыларға өсиеті»
Бірде данышпанға бір кісі келіп: – Мен бақытсыз жанмын. Осы қиыншылық деген менің-ақ басымнан арылмай қойды ғой. Жұмысымнан шығып кеттім, әйелім болса ауырып жатыр. Енді не істерімді білмеймін, – деп өмірге деген өкпесін айтады. – Бұл мәселенің бір шешімі бар, – дейді данышпан. Көп ақ қағаздарды аласың да оларға «бұл қиындық та өтеді» деп жазып, … Толығырақ «Бұл қиындық та өтеді…»
